Διαχρονικές παθογένειες στον τρόπο άσκησης εκπαιδευτικής πολιτικής

*του Κώστα Ανθόπουλου Αντιπροέδρου του Α΄ Συλλόγου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης

Από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα υπολογίζεται  ότι τη θέση του υπουργού παιδείας ανέλαβαν πάνω από 18 πολιτικά πρόσωπα και κορυφαία στελέχη των εκάστοτε κυβερνήσεων.

Είναι αλήθεια  ότι ορισμένοι από τους υπουργούς συνετέλεσαν σημαντικά στην αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος στη χώρα μας ( Ράλλης, Βερυβάκης, Κακλαμάνης)  ενώ κάποιοι άλλοι είτε είχαν λόγω μικρής θητείας περιορισμένη δραστηριότητα είτε δημιούργησαν πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα  έλυσαν στο χώρο της εκπαίδευσης.

Είναι αλήθεια όμως, επίσης, το γεγονός ότι ο καθένας ξεχωριστά βρισκόταν αντιμέτωπος με πρακτικές και αντιλήψεις που οδηγούσαν σε διαχρονικές  παθογένειες  που δυσχέραιναν σημαντικά το έργο τους.

Οι παθογένειες αυτές συνδέονταν με :

·         Την έλλειψη ενός συνολικού σχεδίου εκπαιδευτικών αλλαγών που να περιλαμβάνει και να εξετάζει συνολικά  τα θέματα της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων.

·         Την απουσία συστηματικής παρακολούθησης και αποτίμησης   της εφαρμοζόμενης εκπαιδευτικής πολιτικής κατά χρονικά διαστήματα και τις δυνατότητες διορθωτικών παρεμβάσεων μέσα από θεσμοθετημένες διαδικασίες. Π.χ. Εθνικό συνέδριο εκπαιδευτικής πολιτικής. κλπ.

·         Την υποτίμηση και αγνόηση εισηγήσεων, θέσεων ομάδων εργασίας, επιστημονικών επιτροπών στις οποίες είχε ανατεθεί η ευθύνη διαμόρφωσης πορισμάτων για κρίσιμα θέματα κυρίως πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι χαρακτηριστικό  το γεγονός ότι δεν αξιοποιήθηκαν και παρέμειναν στα γραφεία των διαφόρων υπουργών σημαντικά κείμενα όπως:

-μια σειρά σχέδια προεδρικών διαταγμάτων του νόμου 1566 που συνέταξε η επιτροπή Φράγκου (1988)

-όπως και τα αντίστοιχα της επιτροπής Ξωχέλη  για την επιμόρφωση,

-αλλά και ακόμα πρόσφατα τα πορίσματα και οι θέσεις ομάδας εργασίας του Εθνικού συμβουλίου Παιδείας (2006) για την ποιοτική αναβάθμιση της  οργάνωσης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

·         Το  συμβιβασμό με συντεχνιακές εκπαιδευτικές ομάδες που ασκούσαν πίεση στην εκάστοτε κυβέρνηση να αποδεχτεί σειρά αιτημάτων κυρίως δυνατότητας διορισμού στην εκπαίδευση χωρίς να γίνεται κατανοητό ότι το σχολείο υπάρχει για να εξυπηρετεί το μαθητή και όχι ιδιωτικά και κλαδικά συμφέροντα. Και ακόμη ότι ό,τι πραγματοποιείται μέσα στο σχολείο πρέπει να αποβλέπει στη βελτίωση του μαθητή από τη σκοπιά του παιδιού και όχι αποκλειστικά από τη σκοπιά των μεγάλων  ή διαφόρων ξένων προς το παιδί παραγόντων.

·         Τη  βιασύνη, την έλλειψη διορατικότητας, τη στελέχωση κρίσιμων εκπαιδευτικών θεσμών με τη λογική της κομματικής πελατείας , τον απόλυτο διοικητικό έλεγχο και τέλος το φαινόμενο μιας ψευδεπίγραφης μεταρρυθμιστικής επιβεβαίωσης του έργου του υπουργού που δεν έχει ουσιαστική και πραγματική βάση.

Οι διαχρονικές αυτές παθογένειες έχουν δυστυχώς ιστορικό βάθος και γι αυτό το λόγο όλοι οι   φορείς  της εκπαίδευσης είναι απαραίτητο να μην αποποιούνται το δικό τους μερίδιο ευθύνης.