Προς τον Σπάρτης Ευστάθιο

Στις Κροκεές Λακωνίας, στις 6/10/2013, τοπικός παπάς και Μητροπολίτης Σπάρτης αρνήθηκαν την τελετή κηδείας στον Άγη Καράντζαλη, με την αιτιολογία ότι είχε τελέσει πολιτικό γάμο. Λίγο αργότερα, σε μνημόσυνο προσώπου της οικογενείας, ο Μητροπολίτης και ο ιερέας ανέγνωσαν κείμενο με το οποίο χαρακτήριζαν τον Άγη Καράντζαλη «αμαρτωλό». 

Ο Γιώργος Καράντζαλης, αδερφός του «αμαρτωλού», έγραψε ένα κείμενο στο protagon. Στη συνέχεια έλαβε μια επιστολή από τον Μητροπολίτη Σπάρτης, Ευστάθιο. Σε αυτήν την επιστολή απαντά μέσω του protagon. Η επιστολή του ιεράρχη δεν δημοσιοποιείται καθώς δεν υπάρχει η σχετική άδεια. Όμως το περιεχόμενο της μπορεί να γίνει ευκόλως αντιληπτό.

Κύριε Ευστάθιε.

Σας απευθύνομαι στον πληθυντικό μόνο για λόγους δικής μου ευπρέπειας.

Η επιστολή σας ήταν για μένα ένα μνημείο εγωπάθειας και ναρκισσισμού, υποτιμητική για τη νοημοσύνη μου και αποκαλυπτική για την ηθική σας στάθμη. Αρχικά σκόπευα να μην ασχοληθώ μαζί σας, αλλά μετά θεώρησα υποχρέωσή μου να σας κάνω γνωστό το τι πιστεύω για σας.

Οι προσωπικές μου αναζητήσεις αποδόμησαν μέσα μου τις θρησκείες και τις παρηγορητικές, συνήθως, μεταθανάτιες υποσχέσεις τους. Δεν είμαι πιστός καμίας θρησκείας, σέβομαι όμως απόλυτα τους πιστούς όλων των θρησκειών. Ποτέ η πίστη κάποιου δεν είναι για μένα λόγος που να μας διαχωρίζει.

Μου γράφετε ότι δεν με πληγώσατε εσείς αλλά η εκκλησία με τους κανόνες της. Δεν με πληγώσατε, δεν μπορείτε. Με θυμώσατε γιατί πληγώσατε ανθρώπους που αγαπώ. Αρνηθήκατε να κηδέψετε τον αδερφό μου επειδή είχε κάνει πολιτικό γάμο, καλυπτόμενος από απόφαση της «ιεράς» συνόδου του 1982 που το απαγορεύει. Αποσιωπήσατε νεότερη απόφαση της συνόδου αρ. 2665-4/11/1998. Λόγω προβλημάτων που η πρώτη δημιούργησε, την αναιρεί λέγοντας: «όπως μετά συμπαθείας και άκρας συγκαταβάσεως αντιμετωπισθούν υπό των ποιμένων και πνευματικών πατέρων της εκκλησίας ένιοι περιπτώσεις κεκοιμημένων τελεσάντων πολιτικόν γάμον». Δηλαδή ήταν στην κρίση σας. Και απορρίψατε τον αδερφό μου. Χωρίς να τον ξέρετε. Αλλά υποκριτικά και με θράσος μου γράφετε: «σας εκτιμώ σαν οικογένεια και σας αγαπώ σαν πνευματικά μου παιδιά».

Από τι καθορίζεται η στάση της εκκλησίας απέναντι σε οποιαδήποτε μορφή γάμου; Πολιτικού, μουσουλμανικού, εβραϊκού, συμφώνου συμβίωσης; Να ερωτευθούν δύο αλλόθρησκοι το απαγορεύει. Ή θα επιβάλλει στον έναν το τελετουργικό άλλης θρησκείας ή θα στερήσει από τον άλλον τα θρησκευτικά του δικαιώματα. Αν συζείς και έχεις παιδιά εκτός γάμου σε κηδεύει. Αν κάνεις πολιτικό γάμο για να κατοχυρώσεις θεσμικά την οικογένειά σου αρνείται. Αν πάρεις διαζύγιο από πολιτικό γάμο, δέχεται. Γελοιότητες. Παίζετε με ανθρώπινες υπάρξεις. Η εκκλησία δικαιούται να έχει θέση απέναντι στο εντός ή εκτός χριστιανικού γάμου και μόνο. Αυτή η θέση να προβλέπει ενιαία αντιμετώπιση των περιπτώσεων και να είναι εναρμονισμένη με τις προτεραιότητες που υποτίθεται ότι υπηρετεί: ανθρωπισμό και αγάπη. Όχι με βάση τα «κέφια» ή την ηθική στάθμη του κάθε παπά. Υπάρχει κι άλλη διάσταση, ένας έμμισθος δημόσιος υπάλληλος αρνείται να παράσχει τις υπηρεσίες του σε φορολογούμενους πολίτες κι αυτό μέσα από θολά υποκειμενικά κριτήρια. Δεν έχει και την ευθιξία να μεταβάλλει το καθεστώς μισθοδοσίας του. Και το μαύρο χρήμα που απαιτεί και εισπράττει σε διάφορες τελετές; Γνωστή η παροιμία: με τον σταυρό στο χέρι μόνο οι παπάδες έκαναν λεφτά.

Μου γράφετε ότι πήγατε μόνος (σαν καταδρομέας; ολόκληρο χωριό κανείς δεν σας αντιλήφθηκε;) την επόμενη μέρα της κηδείας στον τάφο του αδερφού μου και κάνατε τρισάγιο. Κακώς. Δεν θα σας το επιτρέπαμε. Ξεπλύνατε τις ενοχές σας και μετά συντάξατε την κατάπτυστη εγκύκλιο σας; Αυτή που με περίσσιο σαδισμό ο παπάς «εκτελεστής» κατόπιν εντολής σας, διάβασε παρουσία της γυναίκας του αδερφού μου, στο μνημόσυνο της μάνας της που είχε πεθάνει δεκαπέντε μέρες πριν. Διαβάστηκε και σε όλες τις ενορίες. Μας χαρακτηρίζατε «υποκριτικό περιβάλλον». Ούτε η τραγικότητα της περίπτωσης δεν ανέστειλε τη βαρβαρότητά σας. Τι «χριστιανικό» σκοπό είχατε; Την επόμενη μέρα ήμασταν όλοι καλύτεροι άνθρωποι και ο κόσμος μας πιο όμορφος;

Αναγάγατε, λοιπόν, σε κανόνες της εκκλησίας τις προσωπικές σας επιλογές για να καλύψετε την αναλγησία σας, την ανεπάρκειά σας και τον τυχοδιωκτισμό σας.

Μου γράφετε ότι πληγωθήκατε γιατί από την ευρεία διάδοση της είδησης και του κειμένου που την συνόδευε διασύρθηκε η εκκλησία. Υποκρίνεσθε. Πληγωθήκατε γιατί παπάς και μητροπολίτης εισπράξατε την απoδοκιμασία χιλιάδων ανθρώπων. Λαϊκά, τη ρόμπα που με αλαζονεία προορίζατε για μας, βρεθήκατε να τη φοράτε οι ίδιοι.

Μου γράφετε ότι δεν χορτάσατε ύπνο στη ζωή σας και ότι δεν έχετε προσωπική περιουσία. Ότι με φιλανθρωπία και ανθρωπισμό τα δώσατε όλα για τους χριστιανούς. Ξέρετε πώς εννοώ εγώ τον ανθρωπισμό; Αν η μάνα σας ζητούσε εμένα, του άθρησκου, στην κηδεία σας να της διαβάσω το Ευαγγέλιο, το Κοράνι, οτιδήποτε, γιατί αυτό απαλύνει τον πόνο της, θα το έκανα. Αυτονόητο για κάθε ευαίσθητο άνθρωπο. Αναλογιζόμενος την τραγικότητα της στιγμής θα έκανα και μία τούμπα στον αέρα, αν αυτό την βοηθούσε. Πόσο μάλλον, θα απέφευγα να την διασύρω και να την ενοχοποιήσω. Ξέρετε τι είπε η θρησκευόμενη μάνα μου όταν έγραφα το πρώτο κείμενο; «Δεν θέλω ούτε να τον βλέπω, αλλά μην κάνεις κακό στον παπά. Άνθρωπος είναι, έχει και παιδιά». Θα έλεγα ότι φιλανθρωπία και ανθρωπισμό επαγγέλλεστε, ότι χάρις σ’ αυτά επιβιώνετε κι ότι βαθιά μέσα σας, στην ανιερότητα σας, τα προδίδετε.

Με καλείτε να συναντηθούμε. Όχι. Αποστρέφομαι με πάθος κι εσάς και την Εκκλησία, η οποία εκπροσωπείται από ανθρώπους της ποιότητάς σας. Την ποιότητα που καθορίζει με αυτούς τους όρους, τη σχέση κάθε θρησκευόμενου με τη θρησκεία του, την κοινωνική του, την οικογενειακή του και την ερωτική του ζωή. Αυτή, που εγκλωβίζοντας ανθρώπους μέσα στο τέλμα της, αναπαράγει τον βάρβαρο εαυτό της αναστέλλοντας σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη όλων μας.

Όχι δεν θα συναντηθούμε. Έχω άλλα σημαντικά να κάνω. Τα παιδιά μου με ρωτούν πού πήγε ο θείος Άγης, αν θα τον ξαναδούν. Η κόρη του ρωτάει αν ο μπαμπάς και η γιαγιά θα έρθουν από τον ουρανό για τις γιορτές. Πρέπει να απαντήσω. Να γεμίσω τα κενά. Να τα προστατεύσω από τις δικές σας απαντήσεις. Να κλείσω με τρυφερότητα και την παραμικρή χαραμάδα. Να μην διεισδύσει η βαρβαρότητά σας στον εύθραυστο κόσμο τους.

Ο Γιώργος Καράντζαλης είναι έμπορος. http://www.protagon.gr