Ο ύπνος με παρέα κάνει καλό στην καρδιά

Τα επιστημονικά ευρήματα είναι πειστικά και συγκλίνουν σε ένα πράγμα: όσοι κοιμούνται συντροφιά με έναν άνθρωπο που αγαπάνε, έχουν καλύτερη υγεία και ζουν περισσότερο.

«Ο ύπνος είναι πολύ σημαντικός για τον άνθρωπο και σχετίζεται με την καρδιαγγειακή και ψυχική υγεία», λέει στην εφημερίδα «Wall Street Journal» η δρ Γουέντι Μ. Τροξέλ, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής & Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, η οποία έχει μελετήσει επισταμένα τον ύπνο και τις επιδράσεις του στην υγεία. 

«Υπάρχουν πολλά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι οι παντρεμένοι, ιδίως όσοι είναι ευτυχισμένοι στον γάμο τους, ζουν περισσότερο και πιο υγιείς απ’ ό,τι οι ανύπαντροι ή όσοι είναι δυστυχισμένοι στον γάμο τους».

Σε μία από τις μελέτες της, η οποία δημοσιεύθηκε το 2009, η δρ Τροξέλ ανακάλυψε ότι οι γυναίκες με μακροχρόνια, σταθερή σχέση αποκοιμούνταν πιο εύκολα και ξυπνούσαν λιγότερο στη διάρκεια της νύχτας απ’ ό,τι οι ανύπαντρες γυναίκες οι οποίες έχασαν ή απέκτησαν σύντροφο στη διάρκεια των οκτώ ετών της μελέτης.

Επίδραση στις ορμόνες

Αν και η όλη έρευνα για το θέμα βρίσκεται ακόμα στα αρχικά της στάδια, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο κοινός ύπνος ωφελεί τα αγαπημένα ζευγάρια, επειδή ελαττώνει τα επίπεδα της κορτιζόλης – μίας από τις κύριες ορμόνες του στρες. Αυτό επιτυγχάνεται με την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας και ηρεμίας που χαρίζει ο κοινός ύπνος.

Οι παρατεταμένοι περίοδοι αυξημένης κορτιζόλης έχουν σχετισθεί με αύξηση των κυττταροκινών – μιας ομάδας πρωτεϊνών που παίζουν ρόλο στην φλεγμονή, η οποία με τη σειρά της αποτελεί γενεσιουργό αιτία της καρδιοπάθειας, ενώ παίζει ρόλο στην κατάθλιψη και στα αυτοάνοσα νοσήματα.

Το μοίρασμα του κρεβατιού πιστεύεται επίσης ότι αυξάνει τα επίπεδα της οξυτοκίνης, της θεωρούμενης ως ορμόνης της αγκαλιάς και της αγάπης, η οποία είναι γνωστό ότι κρύβεται πίσω από το ψυχικό «δέσιμο» που αναπτύσσουμε με όσους αγαπάμε.

Η οξυτοκίνη είναι γνωστό ότι απαλύνει επίσης το άγχος και ότι παράγεται από το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τον κύκλο ύπνου-αγρυπνίας. Τα επίπεδά της αυξάνονται επίσης στη διάρκεια του σεξ.

Επιπλέον, μελέτες του δρος Ντέιβιντ Χάμιλτον, ενός επιστήμονα που εξετάζει τους ρόλους της οξυτοκίνης στην υγεία στο βιβλίο του «Why Kindness Is Good For You» (εκδ. Hay House UK) έχουν δείξει πως σχετίζεται επίσης με το αγκάλιασμα του ζευγαριού στο κρεβάτι και τις ήρεμες συζητήσεις που κάνουμε με τον/την σύντροφό μας όταν είμαστε ξαπλωμένοι.

Κλειδί η ευτυχία

«Ο κοινός ύπνος αυξάνει τα επίπεδα της οξυτοκίνης, υπό την προϋπόθεση ότι το ζευγάρι είναι ευτυχισμένο στη σχέση του», αναφέρει στην εφημερίδα «Daily Mail». «Το ίδιο και το σεξ ή το να κάθεται το ζευγάρι αγκαλιασμένο στο κρεβάτι και να μιλάει. Στην πραγματικότητα, όσο περισσότερη σωματική επαφή έχει το ζευγάρι, τόσο περισσότερη οξυτοκίνη παράγει».

Η οξυτοκίνη διαδραματίζει πολύ σημαντικούς ρόλους στην υγεία. Επιστήμονες από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Μάλμο στη Σουηδία, λ.χ., έχουν διαπιστώσει πως επηρεάζει την πέψη, ενώ άλλες μελέτες έχουν δείξει πως μπορεί να ελαττώσει το στρες και πως όταν είναι μειωμένη, αυξάνεται η φλεγμονή στο σώμα.

Υπάρχουν επίσης πρόσφατα ευρήματα πως μπορεί να επηρεάσει και την υγεία της καρδιάς. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βορείου Καρολίνας, λ.χ., ανακάλυψαν ότι γυναίκες που ήταν αγαπημένες με τους συντρόφους τους και αγκαλιάζονταν συχνά, είχαν τα υψηλότερα επίπεδα οξυτοκίνης στο αίμα τους και την χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και καρδιακό παλμό. 

Έγκαιρη διάγνωση

Ο κοινός ύπνος μπορεί επίσης να ωφελήσει την υγεία και με έναν ακόμα τρόπο, κατά την δρα Τροξέλ: ο παρακοιμώμενος μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην διάγνωση κάποιου προβλήματος υγείας, όπως η αποφρακτική υπνική άπνοια. 

Κατ’ αυτήν, η αναπνοή του ασθενούς διακόπτεται πολλές φορές την ώρα που κοιμάται, με συνέπεια να μισοξυπνάει πασχίζοντας να πάρει ανάσα. Η διαταραχή αυτή θεωρείται παράγοντας κινδύνου για πολλά και σοβαρά νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η καρδιοπάθεια και το εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ ένα από τα κύρια συμπτώματά της είναι το πολύ δυνατό ροχαλητό.

Ο κοινός ύπνος μπορεί επίσης να αποδειχθεί κυριολεκτικά σωτήριος, κατά τον δρα Πωλ Ρόζενμπλατ, καθηγητή Οικογενειακής Κοινωνικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. «Έχω μιλήσει με ζευγάρια στα οποία ο ένας σύντροφος έπαθε διαβητικό σοκ και ο άλλος το αντελήφθη εγκαίρως, καθώς και με ζευγάρια στα οποία ο ένας παθαίνει επιληπτική κρίση και ο άλλος αμέσως ξυπνάει και τον βοηθάει», λέει.

Η αλήθεια είναι πως όλ’ αυτά μπορεί να μοιάζουν «ψιλά γράμματα» για όσους δεινοπαθούν επειδή λ.χ. ο/η σύντροφός τους ροχαλίζει πολύ δυνατά ή στριφογυρίζει όλη τη νύχτα και τους ξεσκεπάζει. Ωστόσο, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πως πολλά ζευγάρια αυτής της κατηγορίας ενώ λένε πως θα προτιμούσαν να κοιμούνται χώρια, όταν τελικά έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τη μοναξιά του ύπνου, κάνουν πιο ανήσυχο ύπνο απ’ ό,τι νομίζουν. 

Και πάλι, τα ευρήματα αυτά αφορούν πραγματικά αγαπημένα ζευγάρια, που είναι ευτυχισμένα στη σχέση τους.

Πολλή αγάπη, λίγη ενόχληση

Για τους ειδικούς, αυτού του είδους τα ευρήματα υποδηλώνουν πως όταν αγαπάμε στ’ αλήθεια, μπορούμε να αντέξουμε κάποιες μικροενοχλήσεις, επειδή το όφελος που αποκομίζουμε από την αγκαλιά του αγαπημένου μας προσώπου είναι πολλαπλάσιο.

«Αυτό που ξέρουμε μετά βεβαιότητος είναι πως τα ευτυχισμένα ζευγάρια αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα ύπνου απ’ ό,τι τα δυστυχισμένα – κάτι που ισχύει πρωτίστως για τις γυναίκες, οι οποίες είναι αυτές που ενοχλούνται συνηθέστερα από τις συνήθειες ύπνου του συντρόφου τους», λέει η δρ Τροξέλ. 

«Αν το ζευγάρι δεν ταιριάζει στα θέματα ύπνου (λ.χ. θέλουν να κοιμούνται διαφορετικές ώρες) ή αντιμετωπίζει προβλήματα στη σχέση του (λ.χ. περισσότεροι καυγάδες, λιγότερη οικειότητα, λιγότερη στήριξη), ασφαλώς δεν θα αποκομίσει τόσα οφέλη».
Ta nea Ygeia