Το λάθος στην πολιτική

*του Κώστα Ανθόπουλου, Μέλους ΔΣ, Α΄ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας  Θεσσαλονίκης

Είναι συνηθισμένο φαινόμενο της παθολογίας του πολιτικού μας συστήματος στη χώρα μας κορυφαία πολιτικά στελέχη και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, στην προσπάθειά τους να δικαιολογήσουν αστοχίες στη διαχείριση σημαντικών προβλημάτων της καθημερινής ζωής των πολιτών, να καταφεύγουν στο γνωστό σλόγκαν «Έχουμε κάνει λάθη», που ουδέποτε προσδιορίζονται με σαφήνεια και συγκεκριμένο τρόπο.Η γνωστή ρήση πρώην Πρωθυπουργού «Meaculpa», άνοιξε το δρόμο σε πολλούς μετέπειτα κορυφαίους πολιτικούς να χρησιμοποιούν με την ίδια ευκολία εκφράσεις και επιχειρήματα με εντελώς προσχηματικό τρόπο.

Στο πλαίσιο της ρητορικής της «λαθολογίας» είναι γνωστό ότι ουδέποτε γινόταν αναφορά  σε ποιο επίπεδο, πότε έγινε, ποιος ευθύνεται για το «λάθος» και ιδιαίτερα δεν υπήρχαν αναφορές στα βαθύτερα αίτια και τους παράγοντες που οδήγησαν στο λάθος.

Απ’ την άλλη πλευρά είναι αλήθεια ότι η δημόσια κριτική πολιτικών πεπραγμένων από δημοσιολόγους αλλά και από απλούς πολίτες, έδινε έμφαση σε γεγονότα και καταστάσεις που προσδιόριζαν την ακτινογραφία του «λάθους» με βάση μια σειρά αιτιολογικών παραγόντων που οφείλονται  είτε στην άγνοια είτε στη σκοπιμότητα αλλά και ακόμα στην έλλειψη εμπειρίας , διορατικότητας και κακών επιλογών στην ανάθεση κυβερνητικών καθηκόντων και ευθυνών.

Αυτό όμως που προκαλεί τη μεγαλύτερη δυσαρέσκεια στους πολίτες είναι η ολοφάνερη διάθεση των πολιτικών στελεχών να αποποιηθούν τις προσωπικές τους ευθύνες , να τις μεταθέσουν σε εξωγενείς παράγοντες που τους εμπόδισαν να πράξουν τα δέοντα και να συνεχίσουν με ήσυχη τη συνείδησή τους να δραστηριοποιούνται πολιτικά χωρίς καμιά διάθεση αυτοκριτικής και με επαγγελματικό κυνισμό να διαλαλούν ότι παραμένουν χρήσιμοι και αναγκαίοι στο πολιτικό πεδίο.

Όμως πέρα από τα πολιτικά στελέχη σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι άμοιρος ευθυνών και ο σοφός λαός για τον οποίον υποστηρίζεται ότι «ποτέ δεν κάνει λάθη» ενώ η σύγχρονη πολιτική μας ιστορία είναι διάχυτη από τέτοιου είδους  λάθη με καταστροφικά για τον τόπο αποτελέσματα. Χρησιμοποιείται μάλιστα η εύκολη δικαιολογία ότι ο λαός πέφτει συχνά θύμα και παρασύρεται από το λαϊκισμό και τη δημαγωγία των πολικών που σε καμιά περίπτωση όμως δεν αποτελεί άλλοθι για να υπεκφεύγει των ευθυνών  του.

Με βάση  όλα τα παραπάνω προκύπτουν εύλογα ερωτήματα:  Με ποιον τρόπο είναι δυνατόν να αποφεύγονται τα πολιτικά λάθη; Ποιες είναι οι αναγκαίες θεσμικές πολιτικές τομές που πρέπει να γίνουν στο πολιτικό μας σύστημα; Πώς πρέπει να αναδιοργανωθεί η εσωτερική λειτουργία των κομμάτων; Ποιες διαδικασίες πολιτικής λογοδοσίας πρέπει να θεσμοθετηθούν και κάτω από ποιες συνθήκες θα διασφαλιστεί η διαφάνεια και ο κοινωνικός έλεγχος στη διαμόρφωση  κρίσιμων πολιτικών αποφάσεων;