Αποκέντρωση στην εκπαίδευση

*του Κώστα Ανθόπουλου, Αντιπροέδρου του Α' Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης

Από τις αρχές του 2000, με νομοθετικές παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας, επιχειρήθηκε μια περιορισμένης έκτασης διαδικασία αποσυγκέντρωσης εκπαιδευτικών αποφάσεων και αρμοδιοτήτων. Κύριο χαρακτηριστικό των παρεμβάσεων αυτών ήταν ο επιφανειακός και άτολμος χαρακτήρας τους που ουσιαστικά άφησαν ανέγγιχτη τη γραφειοκρατική και συγκεντρωτική δομή του εκπαιδευτικού συστήματος στη χώρα μας. 

Ως συνέπεια όλων των παραπάνω υπήρξε το γεγονός ότι παρατηρήθηκαν, τα τελευταία χρόνια, σημαντικές δυσλειτουργίες στον τρόπο διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Επιπλέον, το περιεχόμενο της μαθησιακής διαδικασίας στην εκπαίδευση, όπως αυτό κάθε φορά καθορίζεται μέσα από τα κλειστά αναλυτικά προγράμματα με ελάχιστα περιθώρια παιδαγωγικής αυτονομίας του εκπαιδευτικού στο διδακτικό του έργο, αλλά και ουσιαστικής παρέμβασης της σχολικής κοινότητας, έχει μετατρέψει το σχολείο σε μηχανισμό αναπαραγωγής τεχνοκρατικών οδηγιών και συμμόρφωσης σε άνωθεν εντολές διοικητικών στελεχών και ειδικών συνεργατών του υπουργείου Παιδείας.

Με βάση όλα τα παραπάνω, το αίτημα για τον επαναπροσδιορισμό της διοικητικής φυσιογνωμίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος με μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων και πόρων σε περιφερειακά όργανα καθίσταται ακόμη πιο επίκαιρο και αναγκαίο. Στην κατεύθυνση αυτή, μια σειρά από προτάσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν είναι:

1. Θεσμοθέτηση εκπαιδευτικών συμβουλίων για τις υπηρεσιακές μεταβολές των εκπαιδευτικών και τους διορισμούς τους. Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσιακές μεταβολές του εκπαιδευτικού προσωπικού από περιφέρεια σε περιφέρεια, μόνο για αυτές τις περιπτώσεις και την αποτελεσματικότητα του συστήματος, να θεσπιστεί κεντρικό όργανο. Ο ρόλος του υπουργείου Παιδείας, με αυτόν τον τρόπο θα γίνει στρατηγικός σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό των αναγκών σε διδακτικό προσωπικό και την εξεύρεση των αναγκαίων πιστώσεων.

2. Για την υποστήριξη του εκπαιδευτικού έργου των εκπαιδευτικών να οργανωθούν σε περιφερειακό επίπεδο κέντρα μελέτης, σχεδιασμού και εφαρμογής εκπαιδευτικών προγραμμάτων με την αξιοποίηση ικανών και προσοντούχων εκπαιδευτικών, σχολικών συμβούλων, διευθυντών σχολείων κ.λπ.

3. Οργάνωση περιφερειακών εκπαιδευτικών συνεδρίων για την επεξεργασία και διαμόρφωση προτάσεων σχετικά με θέματα περιφερειακής εκπαιδευτικής ανάπτυξης.

4. Οργάνωση ειδικού φορέα για την προμήθεια και τον εξοπλισμό των σχολείων σε εποπτικά μέσα διδασκαλίας.