Μερικές φορές το «όχι» έχει
μεγαλύτερη αξία από ένα θετικό κούνημα του κεφαλιού. Οι αξίες, οι στόχοι και τα
όνειρα μπορούν να προφυλαχτούν μέσα από μια απλή άρνηση, είτε αυτή αφορά τον
εργοδότη, είτε τους γύρω σας. Μπορεί η φράση «δεν θα το κάνω» να συγχέεται
συχνά με την αρνητικότητα… αλλά είναι ικανή να σας οδηγήσει σε μια πιο
παραγωγική και υγιή ζωή.
Πάντως, όπως αποδεικνύουν και οι παρακάτω έρευνες,
γυρνώντας την πλάτη στους περισπασμούς και την εκμετάλλευση… θα γίνετε
ευτυχισμένοι!
Πείτε ένα ξεκάθαρο «όχι» στον εαυτό
σας
Μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο
Journal of Consumer Research, απέδειξε ότι το «όχι» είναι πιο δραστικό από τη
φράση «δεν μπορώ». Περίπου 120 φοιτητές χωρίστηκαν σε δυο ομάδες, με την πρώτη
να έρχεται αντιμέτωπη με έναν πειρασμό π.χ. με ένα παγωτό και να απαντάει: «Δεν
μπορώ να φάω παγωτό». Από την άλλη, η δεύτερη ομάδα έλεγε στον εαυτό της: «εγώ
δεν θα φάω». Ο κάθε φοιτητής επανέλαβε αυτές τις φράσεις, απάντησε σε μια σειρά
από ερωτήσεις και στο τέλος, τις παρέδωσε στους επιστήμονες, νομίζοντας ότι η
έρευνα τελείωσε…
Ωστόσο, φεύγοντας από την αίθουσα, ο
καθένας είχε την ευκαιρία να διαλέξει, είτε ένα γλυκό με καραμέλα και σοκολάτα,
είτε ένα υγιεινό μπαρ με granola. Οι φοιτητές της πρώτης ομάδας επέλεξαν κατά
61% το γλυκό σοκολάτας, ποσοστό που έπεφτε καθοριστικά στη δεύτερη ομάδα (36%).
Έτσι, αποδείχθηκε ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της δεύτερης ομάδας επέλεξε την
υγιεινή διατροφή χάρη στη σωστή διατύπωση του «όχι» και τον ξεχωριστό αντίκτυπο
που έχει αυτή στον εγκέφαλο. Με άλλα λόγια, οι λέξεις επηρεάζουν τον εγκέφαλο
και σας βοηθούν να μείνετε στο σωστό δρόμο.
Στο ίδιο αποτέλεσμα κατέληξε άλλη
μια πρόσφατη μελέτη, που πρότεινε σε 30 γυναίκες να ακολουθήσουν έναν
μακροπρόθεσμο στόχο σχετικό με την υγεία και την ευεξία. Στη συνέχεια,
χωρίστηκαν από τους επιστήμονες σε τρείς ομάδες. Η πρώτη ομάδα θα έπρεπε απλά
να αρνηθεί τον πειρασμό που θα κατέστρεφε το στόχο, χωρίς καμία παραπάνω
οδηγία. Η δεύτερη θα έπρεπε να απαντήσει με το «δεν μπορώ», ενώ η τελευταία με
το «όχι» ή το «δεν θα…». Μέσα στις επόμενες 10 ημέρες, κάθε γυναίκα έλαβε ένα
email που ζητούσε την πρόοδό της, υπενθυμίζοντάς της τη στρατηγική της κάθε
ομάδας.
Τα αποτελέσματα ήταν καθοριστικά:
- Ομάδα 1: Τρία από τα 10 μέλη
επέμειναν στους στόχους τους.
- Ομάδας 2: Ένα μόνο μέλος
ακολούθησε την υπόσχεσή του.
- Ομάδα 3: Οχτώ στα 10 μέλη
αντιστάθηκαν στον πειρασμό.
Γιατί το «εγώ δεν…» λειτουργεί
καλύτερα από το «δεν μπορώ»
Οι διατυπώσεις των σκέψεών σας
επηρεάζουν τον εγκέφαλο και την αίσθηση του ελέγχου, όσο περίεργο και εάν
ακούγεται! Κάθε μια λέξη που χρησιμοποιείτε, δημιουργεί ένα «βρόχο ανάδρασης»
στο μυαλό, καθορίζοντας ακόμα και τις μελλοντικές επιλογές σας. Για παράδειγμα,
κάθε φορά που λέτε στον εαυτό σας «δεν μπορώ», ο εγκέφαλος καταλαβαίνει ότι
αναγκάζεστε να κάνετε κάτι ενάντια στα «θέλω» σας. Αντίθετα, η φράση «εγώ δεν
θα το κάνω», υπενθυμίζει στον εγκέφαλό σας τον έλεγχο και την εξουσία που έχετε
πάνω σε μια κατάσταση.
Όπως ισχυρίζεται και ο Heidi Grant
Halvorson, διευθυντής του Science Center στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια: Το «εγώ
δεν…» βιώνεται ως μια επιλογή και οδηγεί προς την ενδυνάμωση. Αποτελεί
επιβεβαίωση της αποφασιστικότητας και της θέλησής σας. Από την άλλη, το «δεν
μπορώ» θεωρείται ένας περιορισμός που σας επιβάλλεται, με αποτέλεσμα να
υπονομεύει ασυναίσθητα την αίσθηση της δύναμής σας».
Τέσσερις τρόποι για να πείτε «όχι»
διακριτικά
- Πείτε απλά «θα το σκεφτώ»: Η
φράση «θα το σκεφτώ» σας χαρίζει τον έλεγχο και «προετοιμάζει» το έδαφος για το
«όχι». Παράλληλα, σας χαρίζει την ευκαιρία να ζυγίσετε τα συν και τα πλην της
απόφασής σας και να μην απαντήσετε παρορμητικά.
- Μιλήστε ευγενικά και με τακτ: Αντί
να προχωράτε σε φωνές και σκληρά «όχι», δοκιμάστε τις παρακάτω απαντήσεις: «Θα προτιμούσα
να μην…», «Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε», «Είναι ωραία σκέψη, αλλά…».
Πρόκειται για μια επικοινωνιακή στρατηγική που οδηγεί στην ήπια άρνηση.
- Ανατρέξτε σε μια υπόσχεση που
έχετε δώσει: Για να κάνετε το «όχι» να μην φαίνεται εγωιστικό, αναφερθείτε
στις υποχρεώσεις που έχετε απέναντι σε τρίτους ανθρώπους. Για παράδειγμα,
πείτε: «Θα ήθελα πολύ να σας βοηθήσω, αλλά έχω ήδη υποσχεθεί σε ένα συνάδελφο…
και δεν θα είναι σωστό να το ακυρώσω!».
- Προετοιμάστε τα επιχειρήματά σας
από πριν: Προσχεδιάστε το επιχείρημά σας με λέξεις που αποπνέουν
σεβασμό. Καλό είναι να επαναλαμβάνετε ευγενικά το λόγο που σας οδηγεί στο
«όχι», τουλάχιστον μέχρι να τον αντιληφθεί πλήρως ο συνομιλητής σας.
http://www.diaforetiko.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου