Τα Χριστούγεννα του 1914, 99 χρόνια
πριν, δεν ήταν όπως τα συνηθισμένα. Σχεδόν ολόκληρη η Ευρώπη βρίσκονταν σε
πόλεμο, οι περισσότερες οικογένειες είχαν συγγενείς και φίλους στα χαρακώματα.
Οι Σκωτσέζοι πυροβολούσαν τους Γερμανούς και αυτοί μαχαίρωναν τους Γάλλους. Το
πέπλο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε, ήδη, απλωθεί όπως και η συρμάτινη γραμμή
από τη Βόρεια Θάλασσα ως την Ελβετία που οριοθετούσε τα «σύνορα» των μαχών, για
το Δυτικό Μέτωπο.
Μέσα στους πρώτους μήνες, είχαν
αρχίσει, ήδη, οι εκκλήσεις για ανακωχή το βράδυ της 25ης Δεκεμβρίου. Ακόμη και
ο Πάπας Βενέδικτος ο 15ος το είχε ζητήσει. Βλέπετε, ακόμη κι αυτός δεν ήταν σε
θέση να το απαιτήσει και περιορίζονταν σε νουθεσίες. Αλλά όταν το πράγμα έφτανε
στα παράσημα και στις «σαρδέλες» των αξιωματικών, η άρνηση ήταν η φυσιολογική
αντίδραση. Τα όπλα συνέχιζαν να καίνε, τα νεκρά κορμιά έπεφταν στο χιόνι και το
μόνο που θύμιζε Χριστούγεννα ήταν οι προσευχές των συγγενών των στρατιωτών για
γρήγορη επιστροφή τους. Ήταν τα πρώτα Χριστούγεννα του πολέμου. Και τότε το
αναπάντεχο...
Η αρχή έγινε από τους Βρετανούς. Οι
γκάιντες έβγαλαν νότες που έσπαγαν τον μεταλλικό ήχο των πυροβολισμών και οι
Γερμανοί ανταποκρίθηκαν. Τραγούδια και από την πλευρά τους και πρόταση για
σίγαση πυρών. Μέσα σε λίγη ώρα, τα χαρακώματα άδειασαν και οι νεκρές ζώνες
γέμισαν. Οι στρατιώτες τραγουδούσαν δίπλα-δίπλα τα κάλαντα και το μόνο κοινό
πράγμα που μπορεί να ενώσει τα πάντα έριξε το συγκολλητικό υλικό του.
Ποδόσφαιρο. Έπαιζαν ποδόσφαιρο για ώρες. Πάνω στο χιόνι, κοντά σε πτώματα και
πολεμοφόδια, με δοκάρια φτιαγμένα από τα κράνη τους. «Η ανταρσία της ανακωχής»
ξεπέρασε τα όρια της πραγματικότητας, άγγιξε τα όρια του αστικού μύθου, αλλά τα
γερμανικά αρχεία και μερικές σκόρπιες φωτογραφίες παραμένουν ικανά πειστήρια για να
θυμίζουν τις λίγες στιγμές ανθρωπιάς μέσα στο παράλογο του πολέμου.
«Είμαι Εβραίος, τα Χριστούγεννα δεν
σημαίνουν τίποτα για μένα. Αλλά το αποψινό δεν θα το ξεχάσω ποτέ», λέει ο
Γερμανός υπολοχαγός στην ταινία Joyeux Noel, η οποία αναφέρεται στο περιστατικό. Τις ημέρες
εκείνες ήθελαν να ξεχάσουν τον πόλεμο, αν και ήξεραν ότι ο θάνατος δεν θα τους
ξεχάσει. Θα σας έλεγα να κάνετε το ίδιο απόψε, για τους δικούς σας,
ξεχωριστούς, «πολέμους».
Υ.Γ.: Το 1990, οι The Farm από το
Λίβερπουλ κυκλοφόρησαν το All Together Now, εμπνευσμένο από το περιστατικό των
Χριστουγέννων του 1914.
http://www.protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου