Σ' ερωτεύτηκα γιατί...

Ήταν άραγε τυχαίο το γεγονός ότι γνωριστήκατε; Ή είναι κάτι πιο βαθύ, κρυμμένο στις ανεξερεύνητες πτυχές του υποσυνειδήτου και έχει να κάνει με το παιδί που κρύβεται μέσα σας; Στην αρχή μιλάμε για «κεραυνοβόλο έρωτα», για «μαγεία», λέμε ότι «είμαστε φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλο». 

Η πρώτη μας συνάντηση και η αρχή της σχέσης μας με κάποιον είναι αρκετά για να μεταμορφώσουν τη ζωή μας σε ένα «και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Η αλήθεια είναι ότι ο έρωτας έχει καθοριστική σημασία στη ζωή μας. Σύμφωνα με τον Otto Rank, «οι άνθρωποι περιμένουν από τον έρωτα αυτό που οι πρόγονοί μας περίμεναν από τη θρησκεία, να δώσει δηλαδή νόημα και σκοπό στη ζωή τους». Μα τότε γιατί, ενώ συναντάμε τόσους ανθρώπους, δεν ερωτευόμαστε παρά μόνο έναν; Γιατί ο Πέτρος, ιδιαίτερα θρήσκος και πιστός, ερωτεύτηκε τη Λίνα, που ανήκει σε άλλο θρησκευτικό δόγμα, και θέλει να την παντρευτεί παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του; Γιατί ο Κυριάκος ερωτεύτηκε τη Νατάσα παρά τη διαφορά ηλικίας, την κοινωνική και οικονομική τους τάξη; Είναι κάτι που απλώς συνέβη; Είναι η υστεροβουλία και η απληστία; Όχι! Ο καθένας μας υποσυνείδητα είναι προδιατεθειμένος γι αυτόν ακριβώς τον τύπο της ερωτικής σχέσης.

Η πρώτη συνάντηση

Νεότερες έρευνες του Ohio State University δείχνουν ότι ήδη από τα πρώτα δέκα λεπτά της γνωριμίας μας με κάποιον έχουμε αποφασίσει αν μας είναι ή όχι συμπαθής και αν θα θέλαμε να σχετιστούμε ερωτικά μαζί του. «Οι άνθρωποι καταλήγουν σε γρήγορα συμπεράσματα μόλις γνωρίσουν κάποιον», λέει ο Artemio Ramirez, καθηγητής Επικοινωνίας και επικεφαλής της έρευνας. «Είναι σαν να κάνουν μια πρόβλεψη για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η γνωριμία τους και να αποφασίζουν πόσο είναι διατεθειμένοι να προσπαθήσουν για να την αναπτύξουν». Ίσως αυτό να εξηγεί τη συνάντηση της Άννας, 34 χρονών, Ιταλίδας, καθηγήτριας ιταλικών, με τον Αντώνη: «Θυμάμαι ότι όταν τον πρωτοείδα, τον ερωτεύτηκα αμέσως. Δεν ξέρω γιατί. Δεν ήταν μόνο το θέμα της εξωτερικής εμφάνισης, ήταν ότι τα μάτια του μίλησαν στην ψυχή μου. Αισθάνθηκα κάτι να μας συνδέει, κάτι πρωτόγνωρο, και θα έκανα τα πάντα για να μείνουμε μαζί. Το να τον ακολουθήσω στην Ελλάδα ήταν για μένα εύκολη απόφαση».

Ο παράγοντας περιβάλλον

Δεν χρειάζεται βέβαια να είναι κανείς κοινωνιολόγος, για να πει ότι έχουμε περισσότερες πιθανότητες να συναντήσουμε τον «άνθρωπό μας» όταν συχνάζουμε στα ίδια μέρη, είτε αυτό είναι η δουλειά μας είτε η κατοικία μας. «Η επανειλημμένη έκθεση αυξάνει τις πιθανότητες να γνωρίσουμε και να ερωτευτούμε κάποιον», σύμφωνα με την Ayala Pines. Όμως και πάλι γιατί από το πλήθος των γνωστών μας μόνο ένας είναι ο μοναδικός; Οι επιστήμονες μιλάνε για τη σημασία των ορμονών και των αισθήσεων, την όσφρηση, την ακοή, την όραση και την αφή. Είναι φυσικά καθοριστικός ο ρόλος τους, όπως μας εξηγεί και η Τόνια, 29 χρονών, γραμματέας. «Ο Γιώργος ήταν για μένα ένας απλός φίλος. Ενώ περιμέναμε ένα βράδυ να βγάλουμε εισιτήρια στο σινεμά, μου έπιασε το χέρι. Αισθάνθηκα την καρδιά μου να χτυπάει δυνατά. Όταν αργότερα μέσα στην αίθουσα έσκυψε να μου ψιθυρίσει στο αφτί, η μυρωδιά του με τάραξε και κατάλαβα πως τον ερωτεύτηκα».

Η παιδική ηλικία

Σαφέστατα και οι επιστημονικές απόψεις μάς δίνουν απαντήσεις στο ερώτημα του γιατί ερωτευόμαστε, όμως δεν απαντούν στο γιατί ερωτευόμαστε το συγκεκριμένο άτομο. Η απάντηση αυτή κρύβεται στα βάθη του υποσυνειδήτου. Σύμφωνα με τον Sigmund Freud, «το να βρεις το αντικείμενο του πόθου σου στην πραγματικότητα είναι να το ξαναβρείς», δηλαδή βρίσκουμε και ερωτευόμαστε αυτό που βρίσκεται ήδη καταγεγραμμένο στο υποσυνείδητό μας.

Η εσωτερικευμένη εικόνα του τρόπου που οι γονείς μας εξέφραζαν ή όχι την αγάπη τους προς εμάς καθώς και ο τρόπος που εξέφραζαν ή όχι την αγάπη μεταξύ τους μας κάνουν να ψάχνουμε τη φυσική και συναισθηματική ομοιότητα με το ταίρι μας ή το ακριβώς αντίθετο.

Ο καθρέφτης της εικόνας του εαυτού μας

Ο Theodore Reik αναφέρει: «Οι άνθρωποι ερωτεύονται για εγωιστικούς λόγους». Ο Άντζελο Πελούζο, σεξολόγος από τη Ρώμη, συμπληρώνει: «Ψάχνουμε μια ανθρώπινη ύπαρξη που να μοιάζει σε αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε, σε αυτό που επιθυμούμε να είμαστε, κάποιον που να είναι ή να έχει όλα αυτά που επιθυμούμε. Εν συντομία έναν καθρέφτη που να αντικατοπτρίζει μια θετική εικόνα μας». Ακριβώς όπως η περίπτωση της Λουκίας, 37 χρονών, υπαλλήλου σε κατάστημα ενδυμάτων, και του Θοδωρή, 44 χρονών, επιχειρηματία. «Τον θαυμάζω γιατί είναι αυτοδημιούργητος, ωραίος, ευκατάστατος και κοινωνικός. Έχει όλα όσα θα ήθελα να έχω και να είμαι και το γεγονός ότι είναι τόσο ερωτευμένος μαζί μου ανεβάζει την αυτοπεποίθησή μου και με κάνει να αισθάνομαι ότι έχω κι εγώ κάποια αξία». Σύμφωνα με τον Πελούζο, η εξιδανίκευση είναι το θεμέλιο της αγάπης: «Δεν υπάρχουν ερωτευμένοι χωρίς αυτό το είδος της υπερεκτιμημένης αποδοχής για το σύντροφό τους, χωρίς αυτή την ευφορία, που διαλύει το άγχος». Και αυτός που στερείται αυτόν τον ενθουσιασμό φοβάται ότι θα μπλέξει σε μια σχέση πνιγηρή και εξαρτώμενη. Στην πραγματικότητα κάθε ερωτική σχέση τείνει στη συγχώνευση με τον άλλο. Όπως έγραψε και ο Φρόιντ, «στην αρχή της σχέσης τα όρια μεταξύ του εαυτού μας και του άλλου τείνουν να ακυρωθούν. Εσύ κι εγώ δεν είμαστε παρά μόνο ένα». Η ερωτική αγάπη είναι μια βαθιά επιθυμία για πλήρη συνταύτιση και ένωση με ένα άλλο πρόσωπο. Είναι αποκλειστική και προϋποθέτει πίστη.

Οι οικογενειακοί μύθοι

Στην επιλογή του ερωτικού συντρόφου ιδιαίτερο βάρος έχουν και οι «κληρονομικοί» παράγοντες. Κανένας δεν γεννιέται από το τίποτα: «Καθένας από μας είναι φυλακισμένος σε έναν οικογενειακό μύθο», υποστηρίζει ο Άντζελο Πελούζο, «στις προσδοκίες και τα όνειρα όλης της οικογένειάς του, και επιλέγουμε εκείνο το πρόσωπο που είναι πιο κατάλληλο για την πραγματοποίηση αυτών των ονείρων. Εάν κάποιος μας αρέσει είναι επειδή έχει μια ιστορία ανάλογη με τη δική μας και κρατάει κρυμμένο ένα οικογενειακό μυστικό ίδιο ή παρόμοιο με το δικό μας. Ο καθένας ελπίζει πάντα ότι αυτή η ερωτική του σχέση θα είναι η σωστή, που θα του επιτρέψει να βρει τη λύση στο αίνιγμα της ίδιας του της ιστορίας». Όπως συνέβη στην Κατερίνα, 42 χρονών, αισθητικό. Πολύ καιρό μετά τη γνωριμία της με το σύζυγό της Νίκο, 45 χρονών, αρχιτέκτονα, ανακάλυψαν ότι και οι δυο τους είχαν έναν πρόγονο αγνώστου πατρός. Είναι αυτό το οικογενειακό κρυμμένο μυστικό που τους ένωσε. Χωρίς καμιά αμφιβολία, αυτή είναι η αιτία της ανικανότητάς τους να αποκτήσουν παιδί, αν και είναι και οι δύο υγιέστατοι. Το παιδί θα είναι ένας νόθος απόγονος, κι αυτό δεν είναι αποδεκτό.

Η προσωρινή εξάρτηση

Πολλές σχέσεις βασίζονται στην υποσυνείδητη φαντασίωση της νοσοκόμας και του ασθενούς ή του ώριμου αρρενωπού άντρα και της συζύγου-παιδούλας. Πρόκειται για μια σχέση με κάποιον πιο αδύναμο από εμάς, για τον οποίο είμαστε υπεύθυνοι. Μια τακτική που μας επιτρέπει να τον κατηγορούμε για τα ελαττώματά του. Έτσι, η Ελισάβετ, για να αποφύγει να αντιμετωπίσει την κατάθλιψή της, ερωτεύεται πάντα αδύναμους και μελαγχολικούς άντρες, όπως ο Σταμάτης, που είναι ναρκομανής.

Η βαθιά της πεποίθηση ότι «χάρη σε μένα θα μπορέσει να ξεφύγει και να βγει από το τούνελ» της επιτρέπει να αισθάνεται πιο δυνατή. Κατά βάθος σε μια σχέση δεν είμαστε ποτέ δύο, αλλά τουλάχιστον έξι. Εγώ, ο πατέρας μου, η μητέρα μου, εσύ, ο πατέρας σου και η μητέρα σου. Πολλές φορές μπορεί να βρίσκεται και κάποιος από τους παππούδες μας, ο πρώτος μας έρωτας, ο θείος μας κ.ά. Ορίστε λοιπόν γιατί είναι τόσο πολύπλοκο να εξελίξουμε τη χαρά της πρώτης συνάντησης σε μια μακρόχρονη ερωτική σχέση.

Η συναισθηματική διέγερση

Οι επιστήμονες ακόμη υποστηρίζουν ότι μεγάλη σημασία έχει η συναισθηματική μας διέγερση. Όταν είμαστε σε μια φάση της ζωής μας όπου κυριαρχεί κάποιο έντονο συναίσθημα, ερωτευόμαστε πιο εύκολα. Γνωριμίες που γίνονται σε μια περίοδο έντονης θλίψης, χαράς ή αγωνίας αποκτούν ερωτικές διαστάσεις, όπως η περίπτωση της Χαράς, 35 χρονών, διαφημίστριας, που γνώρισε τον Άλκη, 33 ετών, τραπεζικό υπάλληλο, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών. «Αν είχαμε γνωριστεί στην Αθήνα, δεν θα είχα το χρόνο να τον γνωρίσω, γιατί δουλεύω πολύ. Όμως στο νησί ήταν όλα πιο χαλαρά, είχα και χρόνο και διάθεση. Όταν επιστρέψαμε, ήμαστε πιο ανεκτικοί απέναντι στα καθημερινά προβλήματα».

Το οιδιπόδειο σύμπλεγμα

«Η επιλογή του ερωτικού συντρόφου δεν είναι τυχαία», τονίζει ο Κλαούντιο Μενούτσι, ψυχοθεραπευτής από τη Ρώμη. «Εάν κάποιος μας αρέσει, είναι επειδή με τη συμπεριφορά του αναφέρεται υποσυνείδητα στην πρώτη ερωτική σχέση της ζωής μας, αυτή με τη μητέρα μας». Όλοι μας, άντρες και γυναίκες, τείνουμε να αναπαράγουμε ή να προσπαθούμε να δραπετεύσουμε από αυτή την παλιά σχέση που έχει τυπωθεί ανεξίτηλα μέσα μας, το λεγόμενο οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Εάν αυτος ή αυτή με ελκύει, είναι επειδή μου θυμίζει τον πατέρα ή τη μητέρα μου. Όπως και ο λαϊκός τραγουδιστής διακήρυττε πριν από μερικά χρόνια «Μου θυμίζεις τη μάνα μου, γι αυτό σ' αγαπάω». Ο Παύλος, 38 χρονών από τη Ρόδο, είχε σαφή ερωτική προτίμηση στο σκανδιναβικό τύπο γυναικών ξανθές, ψηλές, γαλανομάτες. Όταν παντρεύτηκε τη Χαρούλα, μια πολύ γλυκιά μελαχρινούλα με μεσογειακό ταμπεραμέντο, όλοι του οι φίλοι εξεπλάγησαν. Αν πρόσεχαν όμως λίγο περισσότερο, θα έβλεπαν ότι και η μητέρα του ήταν μια συμπαθητική, μελαχρινή αρχοντογυναίκα. Ακόμη και το όνομά της, Ευτυχία, παρέπεμπε στο όνομα της συζύγου του Χαρούλα από το Χαρά. Ένα όνομα ή ένα επώνυμο μπορούν από μόνα τους να υποκινήσουν τις ασυνείδητες επιθυμίες του υποκειμένου. Μπορεί όμως και η επιλογή του ερωτικού μας συντρόφου να είναι η εντελώς αντίθετη, όπως η περίπτωση της Ανίτας, που ο πατέρας της είναι εφοπλιστής. Ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα τον Χόρχες, Ισπανό χορευτή του φλαμένκο, χωρίς ευρώ στην τσέπη. Επιλέγοντας η Ανίτα έναν τόσο διαφορετικό από την πατρική φυσιογνωμία σύντροφο, προφυλάσσεται από μια οιδιπόδεια αιμομικτική σχέση. Φυσικά δεν αναφερόμαστε στον πραγματικό πατέρα ή μητέρα, αλλά στην εικόνα που εμείς οι ίδιοι έχουμε υποβάλει στο υποσυνείδητο.

Ο Αλέξανδρος, 34 χρονών, ταμίας σε τράπεζα, αναρωτιέται γιατί ερωτεύτηκε τη Χριστίνα, παρόλο που είναι παντρεμένη. Μα είναι επειδή υπάρχει ο οιδιπόδειος ανταγωνισμός με τον πατέρα. Υπάρχει ένας σύζυγος, υποκατάστατο του πατέρα, τον οποίο πρέπει να συναγωνιστεί και να εξαλείψει για να αποκτήσει στο τέλος τη γυναίκα. Τον Αλέξανδρο στην πραγματικότητα δεν τον ελκύει τόσο η ίδια η Χριστίνα, όσο το τρίγωνο της σχέσης ανάμεσα στον ίδιο, τη Χριστίνα και το σύζυγό της. Σύμφωνα με τον Κλοντ Λέβι Στράους, στην Ανατολή ο έρωτας γεννιέται πάντα από ένα ταμπού, ξεκινώντας με αυτό της αιμομιξίας. Τα εμπόδια που απειλούν να τον καταστρέψουν είναι επιθυμητά και σε κάποιες περιπτώσεις τα αναζητούν κιόλας. Ορίστε λοιπόν το μυστικό των αταίριαστων ηλικιακά σχέσεων. Όσο πιο απαγορευμένος είναι ο άλλος, τόσο πιο πολύ μας ελκύει.

Ο παράγοντας χρόνος

Σε αυτή τη δυσκολία προστίθεται κι αυτή του χρόνου. Ακόμη κι αν η νέα γνωριμία μας είναι το κατάλληλο άτομο, μπορεί να μην είναι ο σωστός χρόνος. Μπορεί να νομίζουμε ότι είμαστε έτοιμοι για έναν καινούριο έρωτα, όμως η ψυχή μας θρηνεί, γιατί δεν έχει συνέλθει ακόμη από την προηγούμενη ερωτική μας ιστορία. «Αρκεί μια μικρή λεπτομέρεια», καταλήγει ο Άντζελο Πελούζο, «ένα κομματάκι μαρούλι ανάμεσα στα δόντια, ένα σπασμένο ρολόι στον καρπό του χεριού... και έτσι η μαγεία του μοιραίου πρώτου λεπτού χάνεται», χάνεται η μοιραία συνάντηση με τον άντρα ή τη γυναίκα της ζωής μας.

http://www.womenonly.gr