Παιδιά και διάβασμα

Ένα θέμα που ως παιδιά μας ήταν δυσάρεστο και σε πολλές περιπτώσεις βαρετό. Ως ενήλικες πια είμαστε εμείς που λέμε την γνωστή ατάκα »Διάβασες τα μαθήματα σου;» Μελέτες έχουν δείξει πως το διάβασμα και η ενασχόληση με βιβλία από την παιδική ηλικία βοηθούν το παιδί να αναπτύξει στο έπακρο τις δεξιότητες του. Βέβαια κανένα παιδί δεν θα πειστεί να διαβάσει για αυτόν το λόγο. Τα παιδιά (όπως και εμείς κάποτε) προτιμούν να κάνουν άλλα πράγματα. Τηλεόραση, παιχνίδια στον υπολογιστή ή με φίλους και ένα σωρό άλλες ασχολίες που κάνουν την ανάγνωση να φαίνεται κάτι βαρετό.

Βέβαια εκτός από τα κακά ΜΜΕ που δεν προωθούν το διάβασμα και οι ίδιοι οι γονείς είναι υπεύθυνοι για αυτό. Ελάχιστα παιδιά έχουν εξοικείωση με το διάβασμα και με τα βιβλία πριν το σχολείο. Ελάχιστα παιδιά έχουν εικόνες στο κοντινό τους περιβάλλον από την μαμά ή τον μπαμπά που κάθονται να διαβάσουν ένα βιβλίο για να τους μιμηθούν αργότερα. Ελάχιστα παιδιά έχουν βιβλιοθήκη με εξωσχολικά βιβλία. Το διάβασμα και τα βιβλία είναι κάτι άχαρο και ξένο για τα περισσότερα παιδιά γιατί συνδυάζεται με την στείρα (τις πιο πολλές φορές) γνώση των σχολικών βιβλίων. Το διάβασμα και η ανάγνωση γίνονται καθήκον αφού τα παιδιά δεν έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την χαρά που μπορεί να μας δώσει η επαφή με τα βιβλία. Αν το παιδί έρθει από μικρή ηλικία σε επαφή με την χαρά της ανάγνωσης αυτός ο ενθουσιασμός και η χαρά θα διαρκέσουν για μια ζωή. Επειδή, λοιπόν, η χαρά του διαβάσματος δεν είναι αυτόματη, ιδιαίτερα οι γονείς και αργότερα οι δάσκαλοι πρέπει να γνωρίσουν στα παιδιά αυτήν την χαρά.

Αλλά πως θα κάνετε το παιδί σας να απολαύσει το διάβασμα;

Η γνωριμία του παιδιού με το βιβλίο πρέπει να γίνει πολύ πριν από την ηλικία που μπορεί να διαβάσει. Εικονογραφημένα βιβλία είναι ιδανικά για το σκοπό αυτό ή βιβλία με πλούσια εικονογράφηση και μικρό κείμενο που μπορεί να διαβάζεται από τους γονείς. Επίσης παραμύθια και ιστορίες που διαβάζονται από τους γονείς στα παιδιά θα δημιουργήσουν θετικό ερέθισμα προς το αντικείμενο βιβλίο.

Εξίσου σημαντικό είναι να ακολουθήσετε ένα τελετουργικό πριν το διάβασμα. Πχ ένα παραμύθι πριν τον ύπνο ή μια ιστορία το απόγευμα πίνοντας ζεστή σοκολάτα ή ότι άλλο θεωρείται πως θα κάνει το παιδί να αισθανθεί ζεστασιά και σιγουριά.

Γεμίστε το σπίτι σας με βιβλία ώστε το παιδί να έχει εικόνες βιβλίων στο οικείο του περιβάλλον. Διαβάστε ένα βιβλίο την ώρα που αυτό παίζει για να του είναι οικεία η εικόνα του διαβάσματος. Αν ένα παιδί βλέπει τους γονείς τους όλη την ημέρα μπροστά από μια οθόνη θα κάνει και αυτό το ίδιο. Εάν σας δει να διαβάζετε απορροφημένοι κάποιο βιβλίο θα μιμηθεί αυτό.

Φροντίστε τα βιβλία να είναι προσβάσιμα για τα παιδιά και όχι κλεισμένα σε κάποιο δωμάτιο-βιβλιοθήκη ή σε απρόσιτο μέρος. Αφήστε ένα βιβλίο ανοιχτό σε ένα τραπέζι ώστε να παρακινήσετε την περιέργεια του παιδιού να ασχοληθεί μαζί του.

Μιλήστε για βιβλία, ρωτήστε το για αυτό που διαβάζει, δείξτε πραγματικό ενδιαφέρον και όχι δασκαλίστικο έλεγχο. Αφήστε το να αγοράσει τα βιβλία που το ενδιαφέρουν και του αρέσουν (αν είναι κατάλληλα για παιδιά και για την ηλικία τους). Πηγαίνετε σε ένα βιβλιοπωλείο και αφήστε το να διαλέξει χωρίς υποδείξεις και πιέσεις. Και επειδή είναι δύσκολο να αγοράζει κανείς συχνά βιβλία γραφτείτε σε μια βιβλιοθήκη και πάτε παρέα με το παιδί σας να διαλέξετε αλλά και για να επιστρέψετε βιβλία.

Κάντε την ανάγνωση ενός βιβλίου διασκεδαστική. Όταν του διαβάζετε ένα παραμύθι φροντίστε να προσαρμόζετε την φωνή σας στην πλοκή και στους χαρακτήρες της ιστορίας. Κάντε εκφράσεις στο πρόσωπο, χειρονομίες, διαφορετικές φωνές, με λίγα λόγια κάντε πιο ζωντανό αυτό που διαβάζετε. Αφού τελειώσετε την αφήγησή σας μιλήστε με το παιδί σας για το περιεχόμενο του παραμυθιού ή του βιβλίου. Για το τι κατάλαβε, για το πως ένοιωσε, για το πως θα ενεργούσε αυτό αν ήταν στη θέση του ήρωα, κτλ.

Και τελευταίο και πολύ σημαντικό επαινέστε τα παιδιά σας όταν διαβάζουν. Και δεν εννοώ μπράβο που διάβασες τώρα μπορείς να δεις τηλεόραση ή να κάτσεις στον υπολογιστή, γιατί έτσι τα θεοποιείτε. Μπορείτε να επενδύσετε με λόγια, με μια αγκαλιά ή με το να του πείτε θα σου φτιάξω αύριο το αγαπημένο σου φαγητό ή με το θα πάμε μαζί να αγοράσεις ένα καινούργιο βιβλίο κτλ.

Το να μάθει το παιδί σας να αγαπάει τα βιβλία από μικρό θα είναι ένας διαρκής εμπλουτισμός γνώσης και σκέψης. Φυσικά και η τηλεόραση, και το ίντερνετ αλλά και τα παιχνίδια στον υπολογιστή μπορεί να είναι επωφελή για κάθε παιδί αν τηρηθεί ένα μέτρο.

www.tokleidi.com